Zikhron Teru‘ah -
Gedenkdag van gejuich (2)
Een feestelijke dag!André H. Roosma
12 sept. 2015
Dit is een vervolg op een artikel dat ik al twee jaar geleden over deze
bijzondere dag schreef. Ik ging toen onder andere in op de betekenis van de
Bijbels-Hebreeuwse naam van deze bijzondere feestdag: Zikhron Teru‘ah - gedenkdag
van gejuich, die nu in 2015 op de avond van 13 september begint (resp. 2 okt. 2016; 20 sept. 2017; 9 sept. 2018; 29 sept. 2019;
18 sept. 2020; 6 sept. 2021).
Ik wil hier eerst nog even stilstaan bij dat woord teru‘ah. De eerste keer dat het in de Bijbel
voorkomt is in de tekst uit Leviticus 23:24 die ik vorige keer toonde. Maar
het komt nóg 32 keer voor. Een daarvan is in Jehoshu‘a (Jozua) 6: 5. Dit is in het verhaal over hoe
God JaHUaH de stad Jericho in de handen van Isra’el gaf.
Ze moesten zes dagen eenmaal om de stad lopen en op de zevende dag moesten
ze zeven keer eromheen trekken, en bij de laatste rondgang moesten zeven
priesters op ramshoorns blazen. En dan,...
wanneer men op de ramshoorn de toon aanhoudt en U het
geluid van de hoorn verneemt, dan moet het gehele volk een luid
gejuich [teru‘ah] aanheffen en de stadsmuur zal ineenstorten en het
volk moet daarop klimmen, ieder recht voor zich uit.
Jehoshu‘ah
(Jozua) 6: 5 (zie ook vs.20)
De connotatie die teru‘ah of
het eraan gerelateerde werkwoord ru‘a door heel het Eerste
Testament heeft (zie bijv. Psalm 47:2,5; 66:1; 81:2;
89:15; 100:1) is die van overwinningsgejuich, zodat we het
kunnen vergelijken met het vreugdevolle gejuich in een voetbalstadion
bij een goal of bij de uiteindelijke overwinning; een vergelijking die
ik in een voetnoot van deel 1 ook al maakte.
En hoeveel te meer hebben wij reden om te juichen over onze God en alles
waarmee Hij ons zegent, dan die voetbalsupporters over een doelpunt!
Ja, want waarover gaan de najaarsfeesten, die deze Zikhron Teru‘ah inluidt, ja als het ware met gejuich
verwelkomt? Negen dagen na deze feestdag is één van de grootste, zo niet
de allergrootste feestdag van het jaar: Jom
ha-Kippurim – de Grote Verzoendag. Door heel de
geschiedenis heen was God er al mee bezig en in Christus Jezus, Jeshu‘a Ha Mashiach, is die verzoening
volledig beschikbaar gekomen voor een ieder die in Hem zijn vertrouwen stelt.
Wát een enorm feest is dát! Alle zonde die ons van God scheidde nam Hij op
Zich, daar op Golgotha! Niets dat ons nu nog kan scheiden van Gods heerlijke
liefde! Zijn kinderen mogen we zijn!
Daarna is er nog Chag ha-Sukkot
– het Loofhuttenfeest, dat acht dagen duurt. Dit was een
oogst-feest dat gevierd werd aan het eind van het oogst-seizoen, wanneer
alle graan en vruchten binnengehaald waren. Grote reden tot vreugde, want
jaar in, jaar uit zegende God JaHUaH Zijn volk, en Hij doet dat nog
steeds. Ondanks recessie hebben we het ook hier in Nederland over het
algemeen erg goed... Daarnaast, illustreerde ik vorig jaar in mijn artikel erover, herinnert het Loofhuttenfeest ons aan Gods
bescherming en nabijheid, juist wanneer we in het leven ‘onderweg’ zijn
zoals Isra’el lange tijd onderweg was van Egypte naar het hun beloofde
land. En in zekere zin zijn we allemaal onderweg naar onze eindbestemming.
Het is goed om ons dan verzekerd te weten van Gods bescherming.
Zoals er echt een zeer verheugende reden is voor de najaarsfeesten, is
ook de aankondiging en het begin ervan iets bijzonder vreugdevols!
Maar, zegt u wellicht, er zit toch ook een serieuzer tintje aan deze
Zikhron Teru‘ah - de
gedenkdag van gejuich en de negen dagen tussen deze dag en Jom
ha-Kippurim – de Grote Verzoendag? Het rabbijns-joodse
geloof noemt die periode toch dagen van berouw of van
bekering (עשרת ימי תשובה); of ook wel de
Verschrikkelijke dagen of de Dagen van ontzag (יָמִים נוֹרָאִים)? Een tijd dus, niet van vreugde, maar van
berouw, van inkeer, van vasten en van treuren over eigen zondigheid. Hoe zit
dat dan?
Om daarover wat duidelijkheid te geven, moet ik eerst even iets anders
met u delen. Recent schreef ik naar aanleiding van Johannes 1 over het grote contrast
tussen Jeshu‘ah en de meeste joodse
leiders in die tijd. Net als bij God JaHUaH zoals Hij Zich
openbaarde in het Eerste Testament,1 ging het bij Jeshu‘ah om genade en integriteit. Sinds aloude
tijden wilde God dat heel de wereld Hem om die twee karakter-trekken leerde
kennen en waarderen. Hij laat Zich zien als Iemand Die niets liever doet
dan mensen liefhebben, en ontzette Zich wanneer Zijn geliefde zich aan Zijn
liefde onttrok en zich wendde tot afgoden die nooit iets goeds voor hen
hadden gedaan. In het Nieuwe Testament leren we dat Hij ons Zijn Zoon als
Messias (Gezalfde) Redder aanbood, zelfs toen we nog Zijn vijanden waren
(Rom.5:10). Een grotere liefdesverklaring
is nauwelijks denkbaar! Ons past dan een stil of – op deze dag
vooral: – uitbundig ontzag en veel waardering voor zoveel liefde,
genade en trouw! Zoals we zagen is Teru‘ah ook het woord dat
de Bijbel gebruikt voor het overwinnings-gejuich met bazuingeschal dat de
Isra’elieten uitten op de zevende dag van rond Jericho lopen, waarop
de muren van die stad instortten. Het is gejuich om Gods overwinning over
de tegenstander, over de zonde, en over alles wat Gods schepping naar
beneden wil halen. Het is een vreugdevolle en passie-volle proclamatie
van Gods grootheid en liefde!
Onder de farizeeën en het latere rabbijnse jodendom ging het echter om
heel andere zaken. Daar ging het niet over Gods genade of om integriteit,
maar om menselijke prestatie, en dan vooral aan de buitenkant. Bovendien,
er is in het jodendom geen verzoening meer; omdat de tempel uit Jeruzalem
weg is, offert men niet meer, zelfs niet met Grote Verzoendag. Wat rest,
is je zonden zelf trachten te minimaliseren, en door het tonen van verdriet
aan God laten blijken dat je berouw hebt, in de hoop dat Hij je dan toch
toe zal laten tot het eeuwige leven, zonder dat er bloed vloeit (dit is Bijbels gezien niet mogelijk - Hebr.9:22).
Deze filosofie maakt je heel perfectionistisch. En omdat ons hart van nature
niet volmaakt is, leidt het tot je beter, heiliger voordoen dan je bent
(‘farizeeïsme’).
Dat zien we ook hier. Deze dag, gegeven als een dag om te juichen van
vreugde over Gods verbond, werd een dag die de rabbijns-joodse dagen
van berouw (עֲשֶׂרֶת יְמֵי תְּשׁוּבָה; sinds de Middeleeuwen ook wel de verschrikkelijke dagen
of de Dagen van ontzag - יָמִים נוֹרָאִים
genoemd) inluidde. Een tijd dus, niet van vreugde om Wie God is,
maar van berouw, van vasten, van treuren over eigen zondigheid, en
dergelijke. Nu is het niet verkeerd om berouw te hebben over onze zonde,
of om God te vragen ons hart te toetsen en aan ons te openbaren wat er
eventueel nog tussen ons en Hem in staat (het aspect
van verootmoediging noemt de Bijbel bij de Grote Verzoendag wel - Lev.23:27;
het is evenwel goed om zonden zo snel mogelijk te belijden, snel na het
gebeuren, en er niet mee te wachten tot deze periode).
De grote vraag is wel wat in deze dagen de meeste nadruk moet krijgen.
We kunnen op twee manieren die dagen naar Jom Ha-Kippurim -
de Grote Verzoendag - toeleven. De één is bijna overweldigd door
dankbaarheid en blijdschap over Gods grote genade; stralend dus. Dat is in
lijn met het gejuich op de Zikhron Teru‘ah. Ook dan zullen we ons willen reinigen en verootmoedigen,
vanuit diep ontzag en grote dankbaarheid. We willen God dan immers eren
op Hem gepaste wijze! Het is dan omgeven door grote blijdschap.
De andere manier is in somberheid over eigen zonde, alsof die het laatste
woord heeft. Dan zijn we in feite gericht op onszelf, niet op God.
Er is een enorm groot verschil tussen deze twee.
Mijn geloof is dat niet mijn zonde, maar de verzoening en de overwinning
over de zonde die Jeshu‘ah bewerkte het
laatste woord heeft, en ik kies dus voor de eerste optie. In Hem is er
immers geen veroordeling meer (Rom.8:1) en mogen
we uitzien naar meer van God JaHUaH - de God van genade en trouw
(Ef.1:3-23; 2:4-10; 3:14-21)! We mogen dan vol
vertrouwen naar Jom Kippur - de Grote Verzoendag toeleven en ons erop
voorbereiden!
Hallelu JaH !
Noten
Bij de laatste alinea van de hoofdtekst hierboven,
moest ik zelf nog denken aan de vraag: wat doe je, wanneer de koning of een
ander belangrijk hooggeplaatst persoon zegt dat hij bij jou op bezoek wil
komen? Bij de pakken neerzitten omdat je huis zo slordig is? Of, intens
verheugd dat zo’n belangrijk persoon bij jou wil komen, zo snel
mogelijk zorgen dat je huis in orde is? Het is zo’n soort blijdschap
waarmee we deze negen dagen toeleven naar de Grote Verzoendag. En in feite
is hier de realiteit nog veel mooier, want de Grote Verzoening is iets wat
ons door God zonder prijs wordt aangeboden. Het is dus of die
belangrijke persoon ons huis gratis een complete make-over komt
geven, zodat het niet eens zo relevant is hoe het er tot nu toe precies
uitzag. Wég perfectionisme; welkom blijde, enthousiaste anticipatie!
Rosh Ha-Shanah?? De maand Tishri??
De zevende maand waarvan de Zikhron Teru‘ah de eerste dag is, is in de Torah
gewoon eenvoudigweg ‘de zevende maand’. Maanden
werden in de Torah gewoon genummerd. Elders in de Bijbel heet deze maand wel
אֵיתָּנִים ’Eitanim [388]. Dit staat ervoor dat de rivieren en
waterbeken dan altijd stromen, dat er voortdurend water is.
Het rabbijnse jodendom geeft deze maand echter de naam תִּשְׁרֵי - tishrei
of תִּשְׁרִי - tishri - begin. Deze maand
heette daar zo omdat hij in Babylon de eerste maand van het jaar was. Deze
naam, en het gebruik om het jaar met deze maand te beginnen, is dus van
Babylonische oorsprong. Zelfs de Jerushalem Talmud bevestigt dit (in Rosh
Hashanah 1:2 56d). Het is niet Bijbels maar Babylonisch - nogal een verschil!
Zodoende is het spreken over Rosh Ha-Shanah (Nieuwjaar) ook niet
Bijbels maar voortkomend uit Babylonische afgoderij. (Voor degene die de
Engelse taal machtig is, verwijs ik naar het artikel van de Karaïtische jood
Nehemiah Gordon: How Yom Teruah Became Rosh Hashanah.) Het is dus ook niet Bijbels,
om elkaar Shanah tovah - een goed nieuwjaar te wensen op deze dag,
zoals in sommige Messiaanse gemeenschappen gebruikelijk is. Als je iemand
een Hebreeuwse wens wilt toewensen, kun je hem of haar wel een
Zikhron Teru‘ah Sameach - prettige
gedenkdag van gejuich, toewensen. Ook de joodse wens “Moge je zijn
opgeschreven in het Boek der Levenden” wordt wel gebruikt. Of u
twijfel daaraan tegenover God inzake een broeder of zuster gepast vindt,
laat ik aan uzelf over. Ik persoonlijk vind het zinvoller om elkaar in deze
tijd te herinneren (Zikhron !) aan Wie God JaHUaH voor ons is
en wat Hij allemaal voor ons heeft gedaan, en zeg liever zoiets als:
„heerlijk, hè, om een kind van JaHUaH te mogen zijn en volop
te mogen genieten van Zijn zegen!” Oftewel:
Hallelu JaH ! —
Prijs JaH !
Vorige artikelen:
‘Zikhron Teru‘ah - Gedenkdag
van gejuich (1) – Een heel bijzondere dag!’ (recent bijgewerkt en aangevuld artikel)
‘De veelzeggende Naam van God - (13) Hoe belangrijk Jeshu‘ah namen vindt’.
|
, uitgebreide 
