Namen in de Bijbel (3) Meer
belangrijke vrouwen: חַנָּה, מִריָם, רוּת, אֶסתֵּר
André H. Roosma 22 juli 2014
Na de inleiding over namen in de
Bijbel en een korte belichting van de
namen van enkele belangrijke vrouwen hier wat licht op de namen van
nog meer belangrijke vrouwen in de Bijbel.
חַנָּה
- Channāh (Hanna)
Een vrouw met een snel herkenbare naam was חַנָּה - Channāh [H2584], bij ons vaak
Hanna of Hannah genoemd (zie 1 Sam. 1).
In haar naam herkennen we het woord חנ - chen - genade, met daarachter de ה - oorspronkelijk: - āh van vreugdevolle aanbidding!
Inderdaad, God was haar genadig: Hij schonk haar een zoon en
in aanbidding schonk ze hem terug aan God, om in de tempel Hem te dienen.
Weldra groeide deze zoon uit tot een belangrijk profeet in Isra’el:
Shemu’el beter bekend als Samuël, die
lijfelijk het volk Isra’el opriep om God JaHUaH alleen te
aanbidden. Daarmee kunnen we nog meer in de oude schrijfwijze1
van Channah’s naam zien: - het vlees ( ; lichaam) van haar nageslacht ( ) zou aanbidden en
oproepen tot aanbidding ( )!2
מִריָם
- Mirjām / ΜΑΡΙΑΜ - Mariam
Dan zijn er twee vrouwen waarvan er één in het Hebreeuws
van de Masoretische tekst מִריָם - Mirjām [H4813] heette en de
zus was van Mosheh en ’Aharon (Exodus 2, 15),
en de ander in het Grieks van het Nieuwe Testament ΜΑΡΙΑΜ - Mariam [G3137], bij ons beter bekend als
Maria. Algemeen wordt aangenomen dat dit oorspronkelijk om een en dezelfde
naam gaat. Door het rabbijnse jodendom wordt deze naam traditioneel
uitgelegd als ‘bitter’ of ‘rebellie’,
vanuit gelijkenis met het werkwoord meri
- rebelleren; of het woord mārāh - bitter, weerspannig.
Dit heeft mij altijd heel erg bevreemd, omdat deze twee vrouwen beide
zo’n cruciale rol gespeeld hebben in Gods heilsgeschiedenis. Wat betreft de reconstructie van de oude schrijfwijze van deze naam hebben
we hier een voordeeltje. Aangezien ook de Griekse letters van het oude
Semitische schrift afstammen, kunnen we ook de Griekse naam herleiden tot
een oude Semitische vorm. Zodoende reconstrueer ik deze oude vorm: (de eerste -
’aleph is heel klein gezet omdat die onzeker is).
Hier lees ik: ( ) de overvloed van
( - de
prominente) ( )
God ( ) gaf
( ) een moeder.3
Inderdaad: de eerste מִריָם werd door God gebruikt om
te voorzien in de moeder van Mosheh om hem de eerste jaren te zogen en te
verzorgen, en die andere ΜΑΡΙΑΜ werd de lijfelijke moeder,
bevrucht door God Zelf, uit wie Jeshu‘ah
(Jezus) werd geboren. Kon van de eerste nog gezegd worden dat zij een keer rebels was (Numeri 12), wat betreft de tweede is er in de Bijbel
geen enkele reden te vinden, haar met rebellie te verbinden...
De uitleg vanuit de oude symbolen biedt hier dus een beter inzicht dan die
vanuit de rabbijns-joodse interpretatie... (Wel is het
theoretisch voorstelbaar dat men in de latere geschiedenis van Israel een
woord voor rebellie zocht, en toen aansloot op de rebellie van de eerste
מִריָם.
Dit is eventueel te verifiëren door te kijken naar de etymologie van
parallelle woorden inandere Semitische talen, maar dat voert hier te
ver.)
רוּת
- Rut
Een opmerkelijke Moabitische vrouw die voorkomt in de genealogie van
Jeshu‘ah (Jezus) is natuurlijk רוּת - Rut
[H7327] (haar naam wordt ook wel eens geschreven als: רעוּת - R‘ut; of
met transliteratie van de tav als th: Ruth).
De gangbare betekenis die aan haar naam is gekoppeld is die van het woord
רעוּת re‘ut - metgezellin, vriendin, buurvrouw;
verband houdend met het werkwoord ra‘ah - weiden. De oude vorm van haar naam is: ; dat is: Gods
verbonds-teken (het kruis!). Zeer opvallend,
vooral gezien dat zij een vrouw was die niet tot Isra’el behoorde!
אֶסתֵּר - ’Estēr / הֲדַסָּה - Hadassāh
Een zeer opmerkelijke vrouw is ook אֶסתֵּר - ’Estēr [H635]. Normaliter wordt deze naam geacht van Perzische oorsprong te
zijn en wordt er de betekenis ‘ster’ aan gegeven. Ook hier is echter de oude schrijfwijze1 van haar naam weer heel
verhelderend: . Dit is te interpreteren als: de prominente met een levens-teken
van God, of als: het prominente levens-teken van God. Dat is wel heel
erg treffend voor haar roeping en levensbeschrijving! Door haar moedige
ingrijpen, als een soort hooggeplaatste vertegenwoordigster van God en
bijgestaan door Mordekhai en het gebed van velen,
werd het leven van heel het Joodse volk behouden. Iets dergelijks zat al -profetisch- in haar oorspronkelijke naam: הֲדַסָּה - Hadassāh [H1919].
In de oude schrijfwijze: - verheuging
in de toegang tot het doorgaande leven in aanbidding.
Hallelu JaH !
Noten
Vorige artikelen in deze serie ‘Namen in de Bijbel’: ‘(1) - Inleiding’ en ‘(2) - Enkele belangrijke vrouwen’.
Volgende artikelen in deze serie ‘Namen in de Bijbel’: ‘(4) Nog enkele opmerkelijke vrouwen: תָּמָר,
רָחַב,
בַּת־שֶׁבַע’; ‘(5) Namen die verwijzen naar de Godsnaam JaHU’; ‘(6) Enkele mannen: יַעֲקֹב,
עֵשָׂו,
לֵוִי,
מָרדְּכַי’; ‘(7) Nog enkele mannen: נִמרוֹד, מוֹאָב, חַגַּי’; ‘(8) Een heel bijzondere man: יְהוּדָה -
Jehudāh’; ‘(9) De נֹצְרִים - Notsrim
/ نَصارى -
Natsārā’; ‘(10) De שֹֽׁמְרִים
- Shomrim / Σαμαριται /
Samaritanen’.
|