De veelzeggende Naam van God (9)

In de Bijbel krijgen belangrijke personen een naam

André H. Roosma
19 dec. 2014

In een recente aflevering (7) had ik het over Mariam, in het Hebreeuws Miriam. Veel eer­der in de Bijbel kwam ook een Miriam voor, namelijk in Exodus. En Gods Geest be­paalde me bij enkele andere personen, daar in Egypte. We lezen erover in Exodus 1.

7 De kinderen van Isra’el werden vruchtbaar en breidden zich snel uit; zij vermenig­vuldigden zich en werden uitermate talrijk, zodat het land met hen vervuld werd. 8 Toen kwam er een nieuwe koning over Egypte, die Joseph niet gekend had. 9 Die zei tot zijn volk: Zie, het volk van de kinderen van Isra’el is groter en talrijker dan wij. 10 Kom aan, laten wij met beleid tegen hen optre­den, opdat zij zich niet vermenig­vuldigen en zich, als wij in oorlog komen, bij onze tegen­standers aansluiten, tegen ons strijden en uit het land wegtrekken. 11 Daarom stelde men opzichters van heren­diensten over hen aan om hen door de hun opgelegde dwangarbeid te onder­druk­ken: zij moes­ten voor de farao voorraadsteden bouwen, Pitom en Ra‘meses. 12 Maar hoe­meer men hen onderdrukte, des te meer vermenigvuldigden zij zich en breid­den zij zich uit, zodat men bevreesd werd voor de kinde­ren van Isra’el. 13 Toen lieten de Egyptenaren de kinderen van Isra’el onder mishandeling werken; 14 ja, zij maakten hun het leven bitter door harde slavenarbeid met leem en tichel­stenen en door allerlei arbeid op het veld. Alle werk, waartoe zij hen onder mishandeling als slaven gebruikten. 15 Ook beval de koning van Egypte de vroed­vrouwen bij de Hebreeuwse vrouwen, van wie de een Shiphrah heette en de ander Pu‘ah: 16 Wanneer jullie de Hebreeuwse vrou­wen bij de bevalling helpen, dan moeten jullie goed toe­zien bij de verlossing; indien het een zoon is, dan moeten jullie hem doden, maar indien het een dochter is, mag zij blijven leven. 17 De vroedvrouwen echter vreesden God en deden niet wat de koning van Egypte hen gezegd had, maar lieten de jon­gens in leven. 18 Toen ontbood de koning van Egypte de vroedvrouwen en zei tot hen: Waarom hebben jullie dit gedaan en de jongens laten leven? 19 En de vroed­vrouwen zeiden tot farao: De Hebreeuwse vrouwen zijn niet als de Egyptische; zij zijn sterk: voordat een vroedvrouw bij haar komt, hebben zij al gebaard. 20 En God deed de vroedvrouwen wel; het volk vermenig­vul­dig­de zich en werd zeer talrijk. 21 En het gebeurde, omdat de vroedvrouwen God vreesden, dat Hij hen ieder een eigen gezin gaf.

Exodus 1: 7-21

Er is iets wat me opvalt, en dat zijn de namen van de hoofdpersonen in dit verhaal.¹ Er is de machtige farao, dat was een soort koning van Egypte. Een van de groten van de aarde, in die tijd. Hij knipte met zijn vinger en iedereen rende. Maar wie was hij nou precies? Tot op de dag van vandaag wordt er door wetenschappers over gedis­cussieerd over welke farao het hier gaat. Was het Amenhotep II? Of was het Tutmose (en zo ja, welke dan), Kamose, of Seqenenre Taa?² De Bijbel, dat wil zeggen: God, vond zijn naam niet belangrijk genoeg om te vermelden. Iemand die – hoe rijk en groots in deze wereld dan ook – geen ontzag had voor God JaHUaH, was waardeloos in Gods oog, en was het blijkbaar niet waard dat zijn naam in onze herinnering bewaard zou blijven, of dat we weten wie het nou precies was.

En dan zijn er die twee vroedvrouwen in Isra’el... Zomaar twee gewone Isra’elische vrouwen, die op het eerste gezicht gewoon hun werk deden: baby’s ter wereld helpen komen. Ik zei: Isra’elische vrouwen, maar zelfs dat is niet helemaal zeker.³ Maar toch zijn ze bijzonder, deze Shiphrah en Pu‘ah. De Bijbel zegt van hen: “De vroedvrouwen echter vrees­den God en deden niet wat de koning van Egypte hen gezegd had, maar lieten de jongens in leven.” Ze hadden de moed om ‘burgerlijk onge­hoor­zaam’ te zijn jegens een meerdere die iets vroeg dat duidelijk inging tegen God. Ze vonden JaHUaH belangrijker dan de machtige farao.

En zodoende blijven zij niet naamloos. Ze worden bij name genoemd: die Shiphrah en Pu‘ah in het landsdeel Goshen, daar in Egypte.⁴ Hun namen worden belangrijk. Ze werkten eraan mee dat de man die Isra’el zou uitleiden geboren werd. Ze kregen een eigen gezin. Ze gingen later met Isra’el mee op reis naar het hen door God beloofde land en kregen daarin een deel. En nu, zo’n drie-en-een-half-duizend jaar later, ken­nen we hun namen nog steeds. Zij genoemd en belangrijk, waar die farao naamloos, roemloos ten onder ging. Ziet u de enorme ironie in dit verhaal...?

Dit verhaal, en zo zijn er veel meer in de Bijbel, maakt duidelijk dat er in Gods orde twee soorten personen zijn: zij die niet de moeite waard zijn om hun naam te ken­nen, en zij, die bij name herinnerd moeten blijven. De personen die ontzag hadden voor JaHUaH en van daaruit waardig waren in hun denken en doen, worden bij hun persoonlijke naam genoemd, zodat ze persoonlijk herinnerd worden. De personen die geen ontzag hadden voor JaHUaH en van daaruit onwaardig waren in hun denken en doen, worden niet bij hun persoonlijke naam genoemd, zodat ze niet persoonlijk herinnerd worden; ze verdwijnen in de vergetelheid.

Begrijpt u, dat ik het tegen deze achtergrond vreselijk vind dat veel joden en chris­te­nen Gods glorierijke en veelzeggende Naam vergeten zijn of zelfs nooit gekend hebben, doordat Bijbel-vertalers Hem wegvertaald hebben?

Wanneer God de namen van deze twee vroedvrouwen belangrijk genoeg vond om drie-en-een-half-duizend jaar bekend te blijven...
... Hoeveel te meer mogen we dan de God van Isra’el bij Name gedenken, te meer daar die heerlijke Naam JaHUaH ons zoveel moois vertelt over Wie Hij is en over wat Hij gedaan heeft. Ik roep met vreugde:

Hallelu JaHUaH !

Noten

Reacties

Vorige artikelen in deze serie ‘De veelzeggende Naam van God’:
‘(1) Zijn Aanwezigheid in de door Salomo gebouwde tempel’;
‘(2) Om overal bekend te maken, en niet te verzwijgen!’;
‘(3) De namen van mensen die verwezen naar de grote Naam’;
‘(4) Gods glorierijke Naam יהוה - JaHUaH aanroepen; waar staat dat in de Bijbel?’;
‘(5) De betekenis van Gods glorierijke Naam יהוה - JaHUaH’;
‘(6) Behoudenis in het aanroepen van de Naam’;
‘(7) de Lofzangen van Mariam en Channah’;
‘(8) Gods dierbare Naam kennen en aanroepen, en de gevolgen daarvan’.

Een ander recent verschenen artikel:
‘Psalm 34 - een loflied aan JaHUaH !’.

home

,  nieuws index

,  artikelen index